گذر کنسروها از سرزمین بوف‌های کور (واکاوی پیوندهای بینامتنی رمان کنسرو غول با بوف کور)

author

Abstract:

چکیدهمهدی رجبی از نویسندگان جوانی (متولد ۱۳۵۹) است که در حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان نیز فعالیت می‌کند. در این زمینه، تاکنون ۸ اثر از رجبی منتشر شده که تعدادی از آن‌ها در کانون توجه منتقدان قرار گرفته‌اند. یکی از این آثار رمان کنسرو غول است. از ویژگی‌های پیدا و پنهان این اثر که بر آشنایان ادبیات معاصر ایران آشکارشدنی است، همانندی آن با یکی از برجسته‌ترین داستان‌های معاصر ایران و جهان است؛ خواننده‌ی کنسرو غول، در نخستین خوانش خود از این اثر، سایه‌روشن بوف کور را بر آن می‌بیند. با باز‌خوانی این آثار و درنگ بر جزئیات آن‌ها سایه‌ها کنار می‌روند و چگونگی گره‌خوردگی این اثر‌ها با یکدیگر روشن می‌شود. پژوهش پیش رو، حاصل پشت‌ سر گذاشتن این منزل‌هاست. زمینه‌ساز این حرکت، آشنایی با رویکرد بینامتنیت و آراء نظریه‌پردازان به‌نام آن بوده است؛ رویکردی که جوهره‌ی آن در کهن‌ترین کتاب‌های بلاغت فارسی و عربی نمودی آشکار دارد. آنچه بیش‌از هر چیز رمان رجبی را به بوف کور هدایت پیوند می‌دهد، شخصیت‌ها و نوع پردازش آن‌هاست. شیوه‌ی روایت، بن‌مایه و برخی توصیفات نیز پیوند میان این آثار را ژرف‌تر ساخته است؛ پیوندی که ژنت آن را «بینامتنیت ضمنی» می‌نامد. واژه‌های کلیدی: بوف کور، بینامتنیت، ژرار ژنت، کنسرو غول، صادق هدایت و مهدی رجبی.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خوانش لاکانی روانپریشی رمان بوف کور

آراء و نظریات ژاک لاکان در زمینة ناخودآگاه، دگرگونی شگرفی رادر نقد ادبی پدید آورده است. وی با استفاده از مفهوم ضمیر ناخودآگاه فروید و زبان‌شناسیسوسور، به تبیین چارچوب نوینی از مفهوم ضمیر ناخودآگاه می‌پردازد. در این مقاله سعیبر آن است تا بر اساس نظریات لاکان ثابت شود راوی رمان بوف کور، سوژه‌ایروان پریش psychotic است که قادر به تطبیق خود با شرایط پیرامونی نیست و تحمل الزاماتاجتماعی را ندارد. انزو...

full text

فاصله‌‌گذاری در بوف کور

چکیده برتولت برشت از جامعه‌شناسان و نمایش‌نامه‌نویسانی است که اندیشه‌هایی پیشرو در زمینة هنر، نمایش‌نامه و داستان داشته است. مهمترین نظریة برشت «فاصله‌‌گذاری» نام دارد که تحت تأثیر رهیافت‌های فرمالیستی از جمله آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی بوده است. «فاصله‌‌گذاری» به معنی آفرینش شخصیت‌های تازه، غیرعادی، شگفت‌انگیز و بیگانه در اثر است. نظریة برشت پیش از همه در نمایش‌نامه کاربرد دارد. اما منتقدان ...

full text

بازتاب تک‌صدایی و خودگومندی جامعة ایرانی در رمان بوف کور

این مقاله با به کارگیری روش‌شناسی پسافرمالیسم باختین و با تأکید بر نظریة زبان‌شناسی اجتماعی، به نقد سنت تحلیلی بوف کور پرداخته است. مؤلفه‌های سه‌گانة «موقعیت‌مندی، کرونوتوپ و منطق مکالمه» در بوف کور خوانده و استدلال شد و برخلاف سنت تحلیلی مألوف و رایج، این رمان فاقد بافت اجتماعی- سیاسی مشخص (از لحاظ زمانی) در جامعة ایرانی است. در نقدهای ادبی مربوط به بوف کور حداقل از دو بافت «جامعة پیشااسلامی» ...

full text

بررسی و تحلیل تابو در بوف کور

صادق هدایت به عنوان نویسنده‌ای پیشرو در گستر? ادبیات داستانی معاصر، در خلق آثار خود همواره از بن‌مایه‌های روانکاوانه بهره برده است. در میان آثار او، بوف کور بیش از سایر آثارش از مباحث روانکاوی تأثیر پذیرفته است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان آن را رمانواره‌ای روانکاوانه نامید. البته آنچه در تحلیل این داستان بیش از هر عاملی مهم است، عملکردهای «راوی» داستان و تباین شخصیت او با چهر? خود هدایت است.راوی به ...

full text

بررسی روایت در بوف کور هدایت

به واسطه ی وجود برخی شباهت ها میان روایت بوف کور و شیوه ی جریان سیال ذهن و به خصوص به دلیل وجود گونه ای از تک گویی در این رمان ، ممکن است تصور شود- چنان که برخی تصور کرده اند- که این رمان یک رمان جریان سیال ذهن است. هدف ما در این مقاله معرفی شیوه ی جریان سیال ذهن وتک گویی درونی وبررسی رمان بوف کور براساس معیارهای آن بوده است. بر مبنای ویژگی های مشترکی که در رمان های معروف جریان سیال ذهن دیده می...

full text

تحلیل روانشناختی شخصیت های بوف کور

در این نظم گاهشمارانه، راوی داستان که بوف کور نام دارد با نقاشی تکراری روی جلد قلمدان زندگی می کند و در خانه ای که خلوتگاه یا پناهگاه زمستانی اوست، نقاشی می کند و اغلب لحظات زندگی را در خلسه می گذراند و به عشقی وسواسی و جنون آمیز، به همسری که به دست خود کشته، دل مشغول است. لکاته برای بوف کور هیچ نشانی از عواطف عالی انسانی ندارد، در حالی که مادر وی زنی است بسیار مهربان و دلسوز که برای بوف کور ما...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  31- 54

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023